سال ۲۰۱۵ در یک خبر عجیب، استیم اعلام کرد کرد که قصد دارد سیستم ماد ها را که تا پیش از این هر کسی به طور دلخواه مادی را ساخته است و به صورت رایگان برای دانلود عموم قرار می دهد، حالا می تواند از طریق استیم و به قیمتی به فروش برساند. در ظاهر […]

چطور بتزدا یک بار دیگر هم به ما خیانت کرد | بررسی مادهای Bethesda

سال ۲۰۱۵ در یک خبر عجیب، استیم اعلام کرد کرد که قصد دارد سیستم ماد ها را که تا پیش از این هر کسی به طور دلخواه مادی را ساخته است و به صورت رایگان برای دانلود عموم قرار می دهد، حالا می تواند از طریق استیم و به قیمتی به فروش برساند. در ظاهر خبر خوبی، مخصوصا برای ماد سازان به نظر می رسد ولی چیز دیگری پشت پرده در جریان است.
با شروع این طرح به سرعت ولو به همراه دوست جدیدش بتزدا با ارائه یک تخفیف جذاب برای بازی فوق محبوب اسکایریم و ارائه این عنوان تنها به قیمت ۲٫۵ دلار زمینه را برای عرضه ماد های پولی فراهم کردند ولی با توجه به ساختار شبکه استیم، کاربران به سرعت با ارائه نقد های منفی، امتیاز این شاهکار از بتردا را از حدود ۹۵ به زیر ۵۰ کشانده و با این حرکت پیام روشنی به تمام کسانی که قصد پولی کردن ماد ها را داشتند اعلام کردند.
اما بتزدا حالا دیگر آن بتزدا قدیم نیست و نوآوری آن ها در نمایش E3 فقط شامل عرضه نسخه VR از چند بازی معروف قبلی خود یعنی DOOM ، SKYRIM و Fallout 4 بود. شاید بازی های جدیدی نیز عرضه شده باشند ولی تماما دنباله بازی های قدیمی و صد البته شک نداشته باشید که بتزدا در حال اجرا یک برنامه برای عرضه تمامی این بازی های واقعیت های مجازی و بسته های الحاقی که به اسم بازی جدید عرضه شده، با قیمت یک بازی کامل است. ما به عنوان گیمر هایی که شاید تعدادی از بهترین خاطرات بازی های ویدئویی خود را از عناوین این شرکت داریم قطعا هم اگر سخت افزار لازمه را داشته باشیم، هم گوشه چشمی به بازی های واقعیت مجازی و هم دنباله های جدید این شرکت داریم و در عین حال از کرده خود پشیمان !
در مقابل بتزدا دنباله یکی از محبوب ترین بازی های خود، یعنی ولفتنشتاین را نیز معرفی کرد و صد البته که عطش ما را برای بازی کردن در این دنیای نازی زده بیشتر کرد ولی صادقانه، چه نواوری خاصی به بازی اضافه شده است؟ آیا فقط یک لباس و ادامه داستان آمریکای فتح شده توسط آلمان ها ارزش ۶۰ دلار پولی که قطعا با کار و سختی بدست آمده است را دارد ؟
بازی های دیگر هم شاید فقط از منظری تازه به نظر برسند ولی در واقع ادامه بازی های موفق قبلی این شرکت است. در واقع بتزدا شاید امسال هیچ برنامه جدید نداشت ولی به دلیل مسایل تبلیقاتی مجبور شد که یک کنفرانس کامل اجرا کند که شاید تا نیمی از زمان برنامه را نیز با نمایش Bethesda Land سپری کرد که شاید در نگاه اول جالب و جذاب باشد ولی بعد از بررسی نمایش به وقت پر کن بودن این نمایش پی می بریم.


متاسفانه امسال بتزدا علاوه بر عناوین تکراری خود و شیر دوشی مجدد از اسکایریم پرده از هدف نهایی خود نیز برداشت. پس از ۲ سال دوباره بتزدا با برنامه ماد های پولی برگشته است تا به بهانه ساخت ماد های افرادی که هیچ ارتباطی با خود شرکت ندارند، پول بیشتری کسب کند.
در حالت عادی ماد ساز ها خلاقیت خود را با ساخت ماد هایی نمایش می دهند که در واقع هدف مالی اولیه در نظر ندارند و اگر بخواهند از استعداد خود به نفع خودشان استفاده کنند می توانند بعد ها و با تشکیل یک تیم به ساخت ادامه بازی خود و یا بازی های جدید بپردازند یا در صورتی که نظر استدیو سازنده را جلب کنند حتی به عضویت تیم آن ها در آیند و این فرآیندی است که هیمن الان هم در حال رخدادن است و صد ها تیم ماد ساز سالانه هزاران هزار ماد برای بازی مختلف می سازند و اگر ماد ساخته شده دارای کشش، زیبایی و جذابیت داستانی و محتوایی باشد، سازندگانش شاید تصمیم به ساخت بازی جداگانه نیز بگیرند.
البته شاید این سوال برای شما مطرح شود که این عمل چه مشکلی دارد. در واقع باید کمی به عقب بر گردیم و به سیاست استیم در خصوص فروش آیتم های درون بازی نگاهی داشته باشیم. در قدم اول بسیار جالب است که شما بتوانید آیم هایی را که به تدریج و یا از طریق باز کردن بسته های مختلف در بازی ها دریافت می کنید را فروخته و با پول واقعی بدست هر کاری که می خواهید، مانند خرید بازی جدید و یا بسته های الحاقی و غیره انجام دهید. اما نکته زجر آور آن است که استیم به ازای هر تراکنش به صورت خودکار مبلقی را حساب خود واریز می کند. به طور دقیق تر، اگر به فرض شما یک ایتم نایاب در یک بازی داشته باشید که قصد فروش آن را دارید، اگر این آیتم با قیمتی در حدود ۱۰۰ دلار به فروش برسد استیم خودش ۲۰ درصد این مبلغ را برای خود برداشته و فقط ۸۰ دلار از این آیتم به شما می رسد. شاید در ظاهر این مبلغ زیاد به نظر نرسد ولی توجه داشته باشید که اولا هزاران هزار آیتم مختلف برای فروش قرار دارد و در ثانی روزانه حداقل صد ها هزار خرید در بخش مارکت استیم انجام می پذیرد. این یعنی پول فراوانی که استیم به جز مواردی خاص، عملا طراحی این آیتم ها را نیز بر عهده ندارد.
البته استیم با دارا بودن عناوین محبوبی مانند DOTA2 و CSGO کار راحتی دارد. به طور مثال هر ساله با رسیدن فصل تابستان شاهد شروع مسابقات جهانی DOTA2 هستیم که در سال گذشته مبلغ جایزه نهایی به رقم بی سابقه ۲۰ ملیون دلار رسید. البته ۷۵ درصد مبلغ جمع شده به جیب گیب نویل و استیم ریخته شد و تنها ۲۵ درصد پول جمع شده از فروش بلیط ورودی به تیم های شرکت کننده رسید. یعنی استیم به راحتی توانست مبلغ ۶۰ ملیون دلار کاسب شود و اگر هم در آینده کسی قصد خرید و فروش آیتمی نیز داشته باشد مجددا ۲۰ درصد پول جابجا شده به جیب استیم ریخته می شود و حتی اگر یک آیتم ده ها بار نیز فروخته شود باز هم به همین منوال. خوب جالب شد ؟ حالا متوجه می شوید که چرا به طور قطع هیچ خبری از Half Life 3 نخواهد بود. استیم بدون آن که ذره ای خود را در معرض فرآیند ساخت بازی، که از قضا بسیار هزینه بر است، فرآِیند فروش بازی که اطمینان از سود دهی بازی نیز نامشخص است و درگیر شدن با نظرات منتقدان و طرفداران که در صورت ضعیف بودن اثر نهایی نه تنها سود نمیکند بلکه مورد تنفر واقع می شود، قرار گیرد، سودی ده ها ( و شاید هم صدها ) برابر سود ساخت بازی را فقط از طریق خرید و فروش بازی ها و آیتم ها بدست می آورد و البته ما گیمر ها نیز خوشحال هستیم که استیم بازی ها را با قیمتی کمتر و به صورتی راحت تر در اختیار ما قرار می دهد. نتیجه چنین شبکه ای آن شده است که سایر تولید کنندگان بزرگ دنیای بازی های ویدئویی نیز دست به ساخت شبکه فروش بازی های دیجیتالی خود زده اند که نمونه بارز آن ها سونی و مایکروسافت در بخش کنسول ها و EA، Ubisoft و سایر شرکت های بزرگ و کوچک در بخش رایانه های شخصی است.


البته تلاش برای سود آوری به هیچ عنوان هدف ناپسندی نیست، بدون پول هیچ فعالیتی شدنی نیست. سونی، مایکروسافت و استیم باید امنیت اطلاعات کاربران را تامین کنند و از سوی دیگر پایدار و در دسترس نیز باشد. تمام این ها هزینه دارد که باید از سوی استفاده کنندگان تامین شود که یا با خرید بازی و یا با خرید اشتراک قابل تامین است.
اما بر گردیم به داستان بتزدا. این شرکت در مقام نخست به نظر می رسد که حداقل تا دو سال آینده قصدی برای عرضه نسخه بعدی از سری بازی های The Elder Scrolls ندارد و فعلا هدف این شرکت کسب سود بیشتر از آخرین نسخه این بازی یعنی Skyrim باشد. هدفی که شاید در ظاهر باعث کسب حداکثر سود ممکنه از یکی از شاهکار های این شرکت شود که به طور قطع زحمات زیادی برای آن کشیده شده است، ولی در واقع این شرکت از روی ناچاری و به دلیل هزینه بالای هزینه های بالای ساخت بازی و یا صرفا برای خالی کردن جیب طرفداران خود در حال ارایه نسخه های مختلف از یک بازی است که این رفتار تنها موجب سلب اعتماد ما از بتزدا در آینده می شود.
در E3 امسال بتدزا علاوه بر معرفی نسخه واقعیت مجازی تعدادی از بازی های خود که  خبری از قیمت آن ها نیز نبود ( که این مسئله بیش از پیش ما را از احتمال عرضه این بازی ها با قیمت ۶۰ دلار و یا حداکثر رقمی ۴۰ دلاری، نگران می کند) در ادامه بتزدا با نمایشی به طرح بسیار منفور پولی کردن ماد ها نیز جان دوباره ای بخشید.
در میانه های نمایش این شرکت با تعریف و تمجید از بازی های Fallout4 و Skyrim و نمایش قابلیت جدیدی به نام Creation Club نشان داد که برنامه ای جدی برای در آمد زایی بیشتر از این دو عنوان دارد. در حالت عادی ماد برای یک بازی زمانی عرضه می شود که فرد یا تعدادی از طرفداران چه به صورت تفنی و چه جدی، بخش هایی را به یک بازی اضافه می کنند تا تجربه ای جدید از دل بازی قدیمی خود بیرون بکشند. این ماد میتواند شامل تغییر ظاهر کاراکتر ها و دشمنان شما یا آیتم هایی در بازی باشد و یا اینکه با اضافه کردن بخش چند نفره و یا مود های جدید به یک بازی، مانند کاری که با Just Cause شد و یا ماد بخش چند نفره برای Skyrim. اما وجه تشابه این ماد ها رایگان بودن آن هاست که آن را به پروژه شخصی برای ماد ساز تبدیل کرده که اگر توانایی و استعداد بازی سازی داشته باشد مانند بسیاری دیگر از ماد ساز ها میتواند در آینده بازی مجزای خود را عرضه کند. اما در این میان بتزدا سعی کرد که با قرار دادن فروشگاه ماد های خود در کنسول ها، نسبت به کسب درآمد از طریق زحمات آن ها اقدام کند ولی اگر سود اصلی به خود سازندگان می رسید حرفی برای گفتن نبود. به طور مثال برای برخی توسعه دهندگان، استیم مبلغ ۳۰ درصد درامد را برای خود نگه میدارد  و این جدا از سایر هزینه هایی می باشد که ممکن است به سازنده تحمیل شود، هزینه هایی مانند مالیات فروش، هزینه های نرم افزاری و سخت افزاری و قبوض و سایر هزینه ها.

واقعا برای این هم باید پول بدیم ؟

در ثانی بدون وجود ماد های پولی هم در حال حاضر بتزدا با استفاده از عناوین قبلی خود واقعا دلیل چندانی برای عرضه بازی های جدید تر ندارد و مدل مالی استیم نیز بتزدا را به سمتی سوق می دهد که از یک سازنده به ناشر و در نهایت شبکه اختصاصی خود را ایجاد کند. مسیری که متاسفانه یا خوشبختانه، سایر سازندگان مانند CD RedProject نیز به آن سمت رفته اند.
دلیل عمده این حرکت نیز به دلیل آن است که اکثر سازندگان هیچ وقت سودی از عنوانی که خودشان خلق کرده اند نمیبرند و سود اصلی به جیب تهیه کنندگان و سرمایه گذاران واریز می شود و همین برای خود دعواها و جدایی های جدی ایجاد کرده که اکثرا در آرامی صورت گرفت ولی مواردی مانند جدایی تیم اصلی اینفینیتی وارد نیز بوده که داستان خود را دارد و یا جدایی کلیف بلزینسکی و صد ها مورد مشابه که سازندگان و کارگردان بازی متوجه شدند عنوانشان سودش را به جیب دیگران ریخته و آن ها باید به درآمد ناچیز ماهانه خود بسنده کتتد.
در هر صورت این نشان می دهد که مسایل مالی مهمترین دلیلی می باشد که افراد و شرکت ها با پشت پا زدن به خواست عموم، به یک سرمایه گذار تبدیل می شوند و سعی می کنند همان کاری که با خودشان شده است را برای دیگران انجام دهند. در هر صورت شاید دلایل بتزدا برای تبدیل شدن به یک ناشر قابل درک باشد ولی رویه انخاب شده و تبدیل کردن ماد به ابزار درآمد زایی در دورانی که بازی ها به قصد نیمه تحویل داده می شود تا بعد ها بتوانند DLC های بیشتری به فرو برسانند، به طور قطع نتیجه جالبی نخواهد داشت.

اما یکی دیگر از دلایلی که باعث فروزان شدن خشم بیشتر بازیبازان می شود تغییر رویه بتزدا از فروش ماد ها از روی رایانه شخصی به سمت کنسول ها می باشد و باید دید منظور بتزدا از این حرکت چیست. آیا بازیبازان کنسولی برای شما بیشتر شبیه دسته چک هستند و یا این که شما ما را نادان فرض کرده اید ؟ چرا بعد از شکست این طرح بر روی استیم به این سمت متمایل شدید ؟ و سوالاتی از این دست که قطعا جواب آن ها برای یا از سر باز کردن است ولی حقیقت ماجرا به طور قطع برای ما زیبا و جالب نیست.
در پایان سخن نهایی ما دقیقا با خود بتزدا است. آقای تاد هاوراد عزیز دست شما درد نکند، شما تعدادی از بهترین بازی های هر نسل را می سازید ولی اولا اجازه ندهید پول بیشتر کاری را با شما بکند که استیم با ولو کرد و در ثانی خواهشا اجازه دهید ما برای فرزندانمان از یک بازی به اسم اسکایریم تعریف کنیم و بگوییم که چه خاطراتی با آن داشتیم نه این که خودشان نسخه ریمسترش را بازی کنند.

منبع متن: gamefa