بیش از پنج سال پس از ورود یک شهاب‌سنگ بزرگ به جو زمین و سقوط آن در شمال روسیه که منجر به شکستن شیشه‌های هزاران پنجره در محدوده‌ی شهر چلیابینسک شد می‌گذرد. هفته‌ی گذشته باز هم انفجار یک شهاب‌سنگ دیگر در آسمان این کشور، توجه بسیاری از مردم و افراد علاقمند به پدیده‌های نجومی را به خود جلب کرد. در فوریه سال ۲۰۱۳، شهاب‌سنگی بزرگ وارد جو زمین شد که برخورد آن با اتمسفر و انفجار حاصل از آن پانصد کیلوتن انرژی آزاد کرد. در حالی که اتمسفر زمین بسیاری از شهاب‌سنگ‌ها را پیش از رسیدن به سطح این سیاره کاملا نابود می‌کند، بقایای این شهاب‌سنگ به سطح زمین رسید و در دریاچه‌ای یخ‌زده چندیدن کیلومتر دورتر از شهر سقوط کرد.

ظاهر شدن یک شهاب‌سنگ بزرگ در آسمان روسیه که به شکل گلوله‌ای آتشین پیش از طلوع آفتاب دیده شد، توجه منجمان آماتور و سازمان‌های فضایی را به خود جلب کرده است.

حالا در ساعات ابتدایی یکی از روزهای هفته‌ی گذشته، دوربین‌های شهری عکسی از یک شهاب‌سنگ به شکل یک گوی آتشین ثبت کرده‌اند که آسمان صبحگاهی منطقه‌ای بین پایتخت روسیه و مرز اوکراین را روشن کرده است. توجه ساکنین شهر کوچک لیپتسک در روسیه در ساعت آغازین بامداد به جسمی فوق‌العاده درخشان جلب شد که در حال طی کردن آسمان بود. این شیئ برای چند ثانیه به شدت در آسمان درخشید و یک خط دود در مسیر خود به جا گذاشت. بر اساس تصاویر ثبت شده با دوربین‌های فیلم‌برداری، ردی که این شهاب‌سنگ از خود به جا گذاشته تا چند دقیقه در آسمان دیده می‌شده است.

تاثیر ورود این شهاب‌سنگ به اتمسفر زمین توسط حسگر‌های کارگذاشته شده توسط دولت ایالات متحده امریکا ثبت شد. ایالات متحده این حسگرها را برای شناسایی و تحلیل انفجارهای اتمی احتمالی مورد استفاده قرار می‌دهد. سازمان فضایی ایالات متحده (ناسا) اعلام کرد نیروی حاصل از برخورد این شهاب‌سنگ به جو زمین چیزی در حدود ۲.۸ کیلوتن بوده که نسبت به مورد ۵۰۰ کیلوتنی آسمان چلیابینسک در سال ۲۰۱۳، اصابتی بسیار ضعیف محسوب می‌شود. هرچند همین برخورد هم قوی‌ترین در نوع خود طی سال جاری میلادی بوده است.

هیچ گزارشی مبنی بر ایجاد خسارت بر اثر برخورد این شهاب‌سنگ مخابره نشده است. بر اساس خبری که سازمان بین‌المللی رصد شهاب‌سنگ منتشر کرده، بسیاری از شاهدان عینی صدای انفجار مهیبی را هم‌زمان با رویت این گوی آتشین شنیده‌اند. تصاویر ثبت شده توسط ماهواره‌های هواشناسی به خوبی میزان اثرگذاری برخورد این جرم آسمانی را با اتمسفر زمین ثبت کرده‌اند که این ویدیوها هم‌اکنون در شبکه‌هایی مانند یوتیوب در دسترس علاقمندان قرار گرفته‌اند. کارشناسان سازمان فضایی امریکا تخمین می‌زنند این شهاب‌سنگ با سرعتی در حدود ۵۱۸۰۰ کیلومتر بر ساعت به اتمسفر زمین برخورد کرده است. این برخورد در فاصله‌ای در حدود ۲۷ کیلومتری سطح سیاره‌ی ما رخ داده و بر اثر آن جرم آسمانی تبدیل به گلوله‌ای آتشین شده است.

رویت شهاب‌سنگ‌ها در آسمان اتفاقی عادی است و در اکثر شب‌ها در هرجای کره‌ی زمین، درصورت عدم وجود آلودگی نوری می‌توان تعداد زیادی از شهاب‌سنگ‌ها را مشاهده کرد. گاهی تعداد شهاب‌سنگ‌ها به حدی می‌رسد که پدیده‌ی نجومی بارش شهابی شکل می‌گیرد. گاهی این بارش‌ها که با توجه به حرکت انتقالی کره‌ی زمین به صورت منظم در زمان‌های مشخصی از سال تکرار می‌شوند نام‌های اختصاصی هم دارند. باید توجه داشت در اکثر مواقع اتمسفر زمین مانند سپری مدافع از رسیدن این شهاب‌سنگ‌ها به سطح سیاره جلوگیری کرده و تنها تصویری زیبا از ورود شهاب‌سنگ‌ها به جو برای ساکنین زمین می‌سازد. اما گاهی سرعت، حجم و جرم شهاب‌سنگ‌ها به اندازه‌ای است که طول و غلظت جو زمین برای نابودی کامل آن‌ها کافی نیست. جرم آسمانی که در سال ۲۰۱۳ در نزدیکی شهر چلیابینسک در روسیه سقوط کرد، بزرگ‌ترین سنگ آسمانی است که در ۳۰ سال گذشته به سطح زمین رسیده است. هرچند تصاویر ثبت شده از سقوطی که در سال ۱۹۰۸ میلادی در منطقه‌ی سیبری رخ داد، عظیم‌ترین اتفاق از این‌گونه‌ است که توسط بشر ثبت شده.

سوالی که برای بسیاری از علاقمندان آماتور به علم نجوم پیش می‌آید این است که چرا بیشتر اتفاقات این‌چنینی در آسمان کشور روسیه رخ داده و مشاهده می‌شوند. باید به این نکته دقت داشت که بخش بزرگی از سیاره‌ی ما توسط اقیانوس‌ها پوشانده شده و در صورت بروز چنین اتفاقی بر فراز آن توسط افراد کمی رویت می‌شوند. از طرف دیگر خاک کشور روسیه با مساحتی بالغ بر ۱۷ میلیون کیلومتر مربع، بخش زیادی از خشکی‌های کره‌ی زمین را به خود اختصاص داده است. روسیه حدود ۶۰ درصد از دومین کشور پهناور جهان یعنی کانادا بزرگ‌تر است. با توجه به گستردگی این کشور و و در اختیار داشتن مناطق بسیار زیاد قابل سکونت توسط انسان، احتمال رویت رویدادهای نجومی در محدوده‌ی روسیه بالا می‌رود.

منبع: Cnet

مطلب یک شهاب‌سنگ بزرگ در آسمان روسیه رؤیت شد برای نخستین بار در دیجی‌کالا مگ منتشر شده است.

منبع متن: digikala